,,Dobra opowieść smakuje się jak dobry tytoń czy dobrą whisky, nie należy się spieszyć, nie należy popędzać opowiadającego, nie o to tu idzie, by dognać jak najprędzej do puenty, złapać za grzbiet fabułę, poznać losy, sensy i tajemnice, nie o to."Uwielbiam zanurzać się w historiach, które stanowią wyzwanie intelektualne, pożywkę dla synaps. Niewątpliwie,,Lód" Jacka Dukaja należy do takich pozycji. Nie jest łatwo sprawić, bym stała się lekturą.Zapomniała o tym, co uwiera i otacza. A miało to miejsce w tym przypadku. Przyznaję,że obawiałam się, czy nie mając większego doświadczenia z tym gatunkiem literackim będę potrafiła należycie docenić. Na szczęście!Odważyłam się. I zachwytów nie ma końca. W tej wielowymiarowej powieści absolutnej, o której powiedziano już wszystko, pisarz prowokuje nas do rozważań natury egzystencjalnej. Pisze między innymi o filozofii, religii i polityce, które mają niebagatelny wpływ na losy człowieka upadłego, ale posiadającego dar zjednywania sobie ludzi, uzależnionego od hazardu - Benedykta Filipowicza Gierosławskiego, opuszczającego stolicę za sprawą przymusu przez rząd carski. Mężczyzna dokonuje robinsonady na Syberię skutą lodem przez pewne obiekty-pomimo lata, by tam odnaleźć ojca będącego zesłańcem politycznym. To pretekst do tego, aby zastanowić się nad ludźmi, którzy wrzuceni w tryby wielkiej historii i machinacji z nią związanych musieli zrewidować spojrzenie na Boga, siebie samego, przyświecające idee, powinności wobec paranteli, własną tożsamość, dziedziczenie traum. Ilość neologizmów może być przytłaczająca. Autor lubi się powtarzać, wracać do tych samych wątków. Ale to dobrze, przy tak ogromnej ilości stron jest to wartość dodana. Dialogi wyjęte z życia. Plejada postaci- nawet tych pobocznych, wspaniale przedstawiona. Studium psychiki Benedykta oddane z Są też piękne opisynatury, niewybredny humor: ,,Ci, co upadli na dno, wiedzą, na czym stoją", wartości wynikające z faktu posiadania rodziny, metamorfoz. Ciekawym apsektem są wtrącenia dotyczące katastrofy z 1908 roku w okolicach Bajkału tzw. ,, meteorytu tanguskiego ". Nie miałam wcześniej wiedzy,że takie zdarzenie miało miejsce. Rzecz intertekstualna. Dukaj pochyla się również nad istotą człowieczeństwa i percypowaniem rzeczywistości w wyniku granicznych doświadczeń. To monumentalne dzieło science- fiction, które można czytać na wielu plaszczyznach/ konstekstach prowokuje do wewnętrznych refleksji u czytelnika dotyczących Rosji i działań jej włodarzy na przestrzeni lat. Niewątpliwie każde kolejne czytanie będzie powodowało znalezienie kolejnych warstw. Mam przekonanie graniczące z pewnością,że wrócę do niej za kilka lat. Osobliwe,że alternatywny świat mógł mnie tak wciągnąć, pozbawić niemalże spotkania z Morfeuszem na przestrzeni ostatnich dwóch dni. To tylko pokazuje,że warto eksplorować nowe obszary literackie. Nie dziwi fakt,że Jacka Dukaja nazywają następcą Stanisława Lema. Jego wyobraźnia niczym plazma. Książka XX-lecia rankingu ,,Polityki", wyróżniona Nagrodą Kościelskich i Europejską Nagrodą Literacką jest nieodkładalna. Zupełnie niespodziewanie trafia do książek mojego jestestwa. ,,Kto pragnie posiąść wiedzę o samym sobie, pragnie śmierci. Kto pragnie posiąść wiedzę o świecie - ten pragnie życia."